Met meer dan driekwart van de stemmen geteld bij het Britse EU-referendum lijkt de Brexit een feit te worden.
7.23u
Voorstanders van een Brits vertrek uit de Europese Unie hebben het referendum gewonnen. In de laatste districten die nog geteld moeten worden, zijn niet meer genoeg stemmen te vinden om de brexit-voorstanders in te halen. Dat blijkt uit tellingen van de BBC.
Met nog enkele districten te gaan, stonden de voorstanders van een vertrek rond 07.15 uur (Nederlandse tijd) op een totaal van 16.992.701 stemmen. EU-aanhangers hadden 15.812.943 stemmen. De opkomst bij het referendum lag op 72 procent van de Britse kiezers.
6.04u
Met 84 procent van de stemmen geteld staan de voorstanders van de Brexit op 51,8 procent, tegen 48,2 procent voor het Blijven-kamp. Volg hier de live-ticker op Reuters.
5.54u
(ANP) De BBC heeft de voorstanders van een vertrek van Groot-Brittannië uit de Europese Unie aangewezen als de waarschijnlijke winnaar van het referendum van donderdag. Ook de Britse nieuwszenders ITV en SKY waagden zich aan deze voorspelling van de uitslag.
Het 'Leave'-kamp heeft met nog een kleine twintig procent van de kiesgebieden te gaan met 51,6 procent van de stemmen een lichte voorsprong.
5.25u
Nu het Brexit-kamp op een duidelijke voorsprong staat, worden financiële markten nerveus. Het Britse Pond is op valutamarkten zo'n 8 procent gedaald tegenover de dollar, meldt onder meer persbureau Bloomberg. De euro is zeven procent gestegen tegenover het Pond.
(bron: finanzen.nl: klik voor uitvergroting)
Termijncontracten voor de Britse FTSE-100 index van de belangrijkste beursgenoteerde bedrijven in het VK wijzen op een 8 procent lagere opening.
5.17u
Volgens een telling van Reuters ligt het Brexit-kamp met 271van de 382 kiesdistricten geteld vóór met 3,3 procentpunt. Het Leave-kamp zit iets boven de 51 procent van de stemmen, Remain zit op 48 procent.
23u
De stembureaus gaan dicht! Er is geen exit poll. De stemmen worden geteld, met uitslagen in de loop van de nacht.
21.30u
Nog anderhalf uur te gaan. De Britse verkiezingscommissie meldt dat stemmers die vertraging hebben opgelopen door het slechte weer, nog tot iets na tien uur 's avonds (11 uur Nederlandse tijd) mogen stemmen, als ze om 10 uur in de rij staan.
20.43u
Twitter-nieuws: een paard genaamd 'Brexit' is vandaag zesde geworden tijdens een race.
20.34u
Ter herinnering: als de totale opkomst onder de 55 procent ligt, werkt dat volgens experts in het voordeel van het Brexit-kamp. Ligt de opkomst tussen de 55 en 65 procent, dan kan het alle kanten op. Een opkomst van boven de 65 procent zou in het voordeel van het Blijven-kamp kunnen werken.
20.33u
De opkomst in Schotland wordt in ieder geval op zo'n 70 procent geschat, en valt mogelijk hoger uit. Dat is een stevige score.
20.29u
Chaos op stations in Londen, waar naar verwachting veel stemmers van het Blijven-kamp zittten.
20.05u
Wie gaat stemmen, moet zich wel netjes gedragen. Er zijn zes dingen die je niet mag doen, als je in het stembureau bent, signaleert Business Insider.
1)Politieke getinte kleding dragen die een stemvoorkeur aangeeft, is verboden
2)Een selfie nemen binnen het stembureau mag niet
3)Een discussie aangaan over de voors en tegens van het EU-lidmaatschap is niet toegestaan
4)Luide muziek afspelen en telefoneren mogen ook niet
5)Je kind het stembiljet laten invullen, is verboden
6)Je mag niet in staat van dronkenschap of onder invloed van drugs het stembureau betreden
Wie één of meer van deze regels aan z'n laars lapt, mag uit het stembureau worden gezet.
18.33u
Een poll die het gemiddelde van de peilingen bijhoudt, geeft een uitslag van 51 procent voor Remain, tegen 49 procent voor Leave, aldus The Guardian.
17.27u
Aandelenbeurzen zijn de hele week al positief gestemd en lijken daarmee te gokken op een winst van het Blijven-kamp in het EU-referendum. Maar waarom volgen beleggers wereldwijd, van New York tot Hongkong de Brexit-saga?
Paul Davies van The Wall Street Journal wijst op de diepere betekenis van het Britse referendum: winst van het Brexit-kamp zou betekenen dat financiële markten de onvrede bij grote groepen kiezers over de neveneffecten van globalisering (immigratie, strijd om laag betaald werk) danig hebben onderschat.
Trek je dat door, dan is bijvoorbeeld een presidentschap van Donald Trump in de VS niet ondenkbaar meer. Protectionisme, tariefmuren, beperking van migratie. Het zijn allemaal aspecten die de winstgevendheid van beursgenoteerde bedrijven onder druk kunnen zetten. Dat maakt van het Britse referendum een gebeurtenis die een schokgolf kan veroorzaken op de beurs.
16.10u
De laatste peiling in Engeland wijst uit dat het Blijven-kamp een voorsprong heeft op het Brexit-kamp: 55 procent tegenover 45 procent. De peiling is de laatste die op donderdag – referendumdag – wordt gepubliceerd en is online gehouden voordat de stembureaus openden.
Sommige experts zeggen op basis van de laatste tussentijdse poll dat een Brexit nu wel heel onwaarschijnlijk is. Anderen stellen dat het slechte weer in Engeland – met name in Londen – nog wel eens voor een andere uitslag kan zorgen. In Londen wonen veel EU-gezinde Britten.
Een exitpoll komt er niet, in tegenstelling tot bij parlementsverkiezingen. De onderzoekers hebben bij dit referendum geen vergelijkingsmateriaal en kunnen dus geen accuraat beeld geven in een exitpoll.
15.27u
Op Twitter is vandaag niet alleen de hashtag #brexit populair, ook een variant erop #brexitsongs. Europeanen posten de liedjes die zij bij een eventueel vaarwel of bij een blijven van de Britten in de EU vinden passen. Nummers die langskomen op Twitter zijn: Freedom! van George Michael, Leave Right Now van Will Young, Stay van Eternal en Phil Collins' Against all odds. De meest populaire brexitsong is Should I stay or should I go van The Clash.
Het AD en Der Spiegel combineerden de referendumdag en muziek vorige week al. Het AD bracht een voorpagina met de Britse vlag en de kop 'Don't leave me this way' (een nummer van The Communards). Der Spiegel kopte op de voorpagina Bitte geht nicht (Please don't go van KC & The Sunshine Band). Het Financieel Dagblad raakte geïnspireerd door de Duitse en Nederlandse collega's en bracht zelfs een top 10 van Brexitsongs.
1. The final countdown - Europe
2. Should I Stay, or Should I Go? - The Clash
3. With or without you - U2
4. Take me out - Franz Ferdinand
5. Don’t look back – Peter Tosh & Mick Jagger
6. Hell Awaits - Slayer
7. Go your own way – Fleetwood Mac
8. Leave in Silence – Depeche Mode
9. God Save the Queen -- Sex Pistols
10. Live and let die – Paul McCartney
14.13u
(ANP) - Bij Britse wedkantoren wordt het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie steeds onwaarschijnlijker geacht. Kantoor Betfair bijvoorbeeld acht de kans dat het land na het referendum van donderdag lid van de EU blijft 86 procent.
Wie nu nog durft te wedden dat er een brexit komt, krijgt maar liefst zeven keer de inzet uitbetaald. Wie inzet op behoud van het EU-lidmaatschap krijgt slechts 10 tot 30 procent extra van de inzet.
Bij veel stembureaus voor het referendum over het Britse lidmaatschap van de Europese Unie is het donderdag druk. Persbureau Press Association berichtte over lange rijen voor stembureaus ook waar het weer slecht is zoals in het zuidoosten.
Een goede opkomst zou volgens Britse media in het nadeel van de voorstanders van vertrek uit de EU, de brexit, zijn. Maar een heel erg grote opkomst van meer dan 80 procent zou weer goed nieuws voor de brexit-aanhang betekenen. Volgens de laatste peilingen lopen de voorstanders van EU-lidmaatschap iets voor op hun tegenstanders.
13.24u
Wat vinden de Britse sterren? CNBC heeft een uitgebreid overzicht. Daniel Craig, zo goed als ex-James Bond, steunt het Bremain-kamp. John Cleese - Monty Python/Fawlty Towers - vindt het tijd voor de Brexit.
12.59u
"We respect the decision and we regret it". Dat is de standaardformulering die klaar ligt bij Europese instituties in Brussel, mochten de Britten kiezen voor een Brexit, zo meldt de site Politico. Om een kakofonie aan reacties te voorkomen...
12.19u
Katten (en honden) mengen zich in het Brexit-debat...op Twitter
12.03u
Boris Johnson, de grote rivaal van premier David Cameron in de Conservatieve Partij, heeft toegegeven dat hij voorafgaand aan zijn besluit om de Brexit-campagne te steunen, ook een niet-gepubliceerde column heeft geschreven waarin hij zich vóór het EU-lidmaatschap uitsprak. Zie hoe Johnson reageert tegenover de BBC.
11.49u
De Europese Commissie heeft er bijna een dagtak aan gehad sinds 1994: het weerleggen van aantijgingen over de Europese Unie in de Britse tabloidpers. Weekblad the Economist maakte een prachtige graphic. Enkele fameuze citaten.
"Cows will have to wear nappies"
"Quotas for Roma MP's in Britain"
"Milk jugs to be banned"
"Acres to be outlawed"
"Bombay mix to be renamed"
"Women have to hand back old sex toys"
"Euro notes will make you impotent"
"Euro coins will make you sick"
"Bananas must not be excessively curved"
"EU will draw up list of aristocrats to help monitor wine labelling"
11.45u
David Cameron, de Britse premier heeft gestemd...
Foto EPA.
11.34u
Als het op een Brexit uitdraait en dat andere EU-landen inspireert, is er al een flinke lijst met opvolgers beschikbaar, zo meldt de site Quartz. Zie hieronder (met nog enkele aanvullingen).
Outstria of Ousterreich
Beljump of Byegium
Nullgaria
Noatia
Byeprus of Nicoseeya
Chech-out of Chech-off
Dumpmark of Copenhatin'
Egresstonia of Eschewia
Fin-land, Fin(n)ish of Helsinkhole
Frexit of Fraurevoir
Berlout
Grexit
Full (Hongarije)
Italight of Italeave
Leavia of Lat-me-out
Lithawaynia
Luxgetouttahere
Malternative of Halta
Nexit of Neverlands of Ditch
Noland of Withdrarsaw
Portugo of Departugal
Buccharrest
Forsakia
Govenia
Swedesert of Swexit
11.23u
De vraag die iedereen bezig houdt, maar waar niemand echt een goed antwoord op heeft is: wat zijn nu de gevolgen van een eventueel vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie?
Greg IP van The Wall Street Journal noemt een paar punten. Op de eerste plaats zou een Brexit een historische breuk betekenen in het na-oorlogse Europa, waarbij landen steeds nauwer zijn gaan samenwerken in Europees verband.
Op economische vlak zijn waarschijnlijk vooral de gevolgen op de langere termijn van belang. Een terugkeer naar meer gesloten grenzen, werkt waarschijnlijk drukkend op de economische groei van het Verenigd Koninkrijk. Veel hangt daarbij af van de handelsrelatie met de EU die na de Brexit opnieuw bepaald moet worden. Lees ook: Deze vier opties hebben de Britten na een Brexit.
Tot slot is er het 'besmettingsgevaar': de Brexit als inspiratie voor andere EU-sceptische bewegingen in Europa, die de Europese Unie als geheel instabieler kan maken.
11.05u
(ANP/Bloomberg) - De Britse overheid beschikt omgerekend over bijna 124 miljard euro aan buitenlandse valuta's en goud waarmee de koers van de eigen munt, het pond sterling, kan worden gestut.
Het pond komt naar verwachting onder druk te staan als de bevolking stemt voor het opzeggen van het EU-lidmaatschap.
10.17u
Financiële markten zijn hypernerveus, waarbij vooral de keuze voor een Brexit als negatief geldt voor aandelenmarkten. Ook het Britse pond reageert sterk op de stemming rond het referendum.
Analist Ron van der Does van IG waarschuwt dat bij de reactie van beleggers op de uiteindelijk uitslag, ook rekening gehouden moet worden met posities die al zijn ingenomen.
"Men zou verwachten dat gezien de sterke stijging van de afgelopen dagen de ruimte naar boven meer beperkt is dan een daling bij een Brexit. Wat dat betreft hebben Europese beurzen reeds een voorsprong genomen op aanblijven in de EU." Lees meer op finanzen.nl.
10.05u
(ANP) - In delen van Londen en het zuidoosten van Engeland heeft noodweer tot grote wateroverlast geleid. Op de dag van het referendum over het lidmaatschap van de Europese Unie staan straten blank en zijn tal van verbindingen van het openbaar vervoer gestremd zoals de trein naar Gatwick Airport ten zuiden van de Britse hoofdstad.
Het is nog steeds slecht weer en in de regio wordt over de hele nacht en morgen meer regen verwacht dan normaal in een maand. De autoriteiten hebben gewaarschuwd voor overstromingen aan de zuidoostrand van Londen en op de linkeroever van de Theems ten noordoosten van de metropool waar onder meer Havering ligt, volgens de BBC de meest eurosceptische gemeente van het land. Het is niet bekend of wateroverlast grote invloed heeft op de voorkeur van de kiezers in de streek.
De krant The Sun die uitgesproken voorstander is van het vertrek uit de Europese Unie ('brexit'), herinnerde eraan dat stortregens de opkomstcijfers kunnen minderen. Dat zou de voorstanders van de brexit goed uitkomen, want die denken meer kans te maken bij een lage opkomst. Buiten het zuidoosten van het land is het weer echter goed.
The Sun meldde donderdagochtend dat afgaande op het gemiddelde van vier verschillende opiniepeilingen de voorstanders van EU-lidmaatschap net iets voor liggen met 51,25 procent tegenover 48,75 voor de brexit. Maar naar schatting 5 miljoen kiezers vallen buiten deze cijfers, omdat ze nog helemaal niet hebben besloten waar ze voor of tegen gaan stemmen, aldus de krant. Dat zou circa 11 procent van de stemgerechtigden zijn.
9.58u
Volkskrant-columnist Bert Wagendorp weet al wat de uitslag gaat worden: de Britten blijven in de Europese Unie.
Wagendorp geeft twee redenen: bij de bookies is er geen twijfel, een gokje op een Brexit heeft een veel hoger risico, dan een gokje op Bremain. Zie hier op oddschecker.com. Wedkantoren blijken vaak betere voorspellers van uitslagen dan opiniepeilingen.
De tweede reden: een onderzoek van Alan Renwick van Reading University. Bij referenda wint in de meeste gevallen de keuze voor behoud van de status quo, in dit geval lid blijven van de Europese Unie. De keuze voor verandering krijgt doorgaans alleen de voorkeur als die in opiniepeilingen een maand voor de stemming een grote voorsprong heeft. De huidige opiniepeilingen voor het Brexit-referendum wijzen juist op een nek-aan-nek-race.
9.47u
(ANP) - Het Britse pond bereikte vanmorgen de hoogste koers in een jaar. Een waarde van 1,4844 dollar per pond werd voor het laatst gezien op 31 december. Het pond liep ook wat op ten opzichte van de euro, resulterend in een wisselkoers van 0,7678 pond per euro.
Valutahandelaren voorspellen dat het pond zal stijgen tot boven 1,50 dollar als het Verenigd Koninkrijk lid blijft van de Europese Unie, terwijl een opzegging de munt zal drukken tot onder 1,30 dollar.
9.34u
Dat "Britse onderdanen", gevestigd in het Verenigd Koninkrijk of Gibraltar mogen stemmen bij referenda, betekent dat mensen uit 53 voormalige Britse koloniën aan het referendum kunnen deelnemen. Voorbeeld: een Oegandees (voormalige Britse onderdaan) die in Gibraltar woont, mag deelnemen aan het EU-referendum, aldus de WSJ. Deze regel geldt overigens alleen voor referenda, niet voor algemene, Britse verkiezingen.
9.30u
Wie mogen er eigenlijk stemmen? The Wall Street Journal heeft een aardig verhaal over bizarre consequenties van een Britse wet uit de tijd van de Eerste Wereldoorlog. Voor een referendum mogen "Britse onderdanen" stemmen die gevestigd zijn in het Verenigd Koninkrijk of Gibraltar.
Dit betekent bijvoorbeeld dat acteur John Rhys-Davies, bekend als de dwerg 'Gimli' uit Lord of the Rings niet mag stemmen, omdat hij op het Ilse of Man woonachtig is. Dat is technisch gezien namelijk geen onderdeel van het Verenigd Koninkrijk (Engeland, Schotland, Wales en Noord-Ierland) en de Europese Unie, maar een Brits kroonbezit met koningin Elizabeth als staatshoofd.
9.08u
Om 11 uur 's avonds Nederlandse tijd sluiten de stembussen. Zie deze handige gids voor hoe je de uitslagen moet duiden op Z24.
9.00u
Welkom! De stembussen zijn geopend in het Verenigd Koninkrijk om 8 uur Nederlandse tijd. Naar schatting mogen 46.499.537 Britten meedoen aan het referendum, een record voor een Britse stemming, aldus de BBC
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl